INDEX

Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu

Geri Dön

Kadın Futbolu Ekonomisi kadın sporları son yıllarda yeni sermayeye erişimle birlikte hızla büyüse de, hala üstesinden gelinmesi gereken birçok zorluk var. Sporun çeşitli düzeylerinde orantısız medya kapsamı, çevrimiçi taciz ve cinsiyet önyargısı hala devam ediyor (1).

Spor Danışmanlığı ile muhasebe ve iş danışmanlığı firması BDO tarafından hazırlanan yakın tarihli rapor, kadınların spor mülklerinin erkek muadillerinden daha uzun vadeli bir yatırım olabileceği sonucuna varmıştır. Teori, izleyicilerin büyümesi için daha fazla alan, medya hakları gelirinin artması için bolca zaman ve yeni formatları denemek için takvimde çok yer olduğu yönündedir. Kadın sporlarının devam eden yükselişi, yeni bir kadın yatırımcı dalgasını cesaretlendirdi. Mevcut fiyat noktası, erkek sporunda sınırlı ortak pozisyonlarına kıstırılmış olabilecek oldukça başarılı kadınların artık başrolleri üstlendiği anlamına geliyor (2).

Hiç şüphesiz FIFA Kadınlar Dünya Kupası (FWWC 2023) ile birlikte bu tartışmalar devam edecektir. FIFA Kadınlar Dünya Kupası, sporun uluslararası yönetim organı olan FIFA üyelerinin üst düzey kadın milli takımları arasında düzenlenen uluslararası bir futbol müsabakasıdır. Önceleri FIFA Kadınlar Dünya Şampiyonası olarak adlandırılan kupa Çin'de düzenlendiği 1991 yılından bu yana her dört yılda bir ve erkekler FIFA Dünya Kupası'ndan bir yıl sonra düzenleniyor. (FWWC 2023) 20 Temmuz - 20 Ağustos 2023 tarihleri arasında Avustralya ve Yeni Zelanda'da dünya futbolunun en prestijli uluslararası ödülü için yarışan 32 takımla gerçekleşecek (3).

FWWC'nin 2023 turnuvası, takımlar arasında 10,5 milyon ABD doları kazananlara olmak üzere toplam 110 milyon ABD dolarının para ödülü olarak dağıtılacağını ön görüyor.

FIFPRO'nun 2023 FIFA Kadınlar Dünya Kupası - İş Yükü Yolculuğu Raporunda, FWWC 2023 şampiyonası aynı zamanda birden fazla format genişletmesinin ardından 32 katılımcının yer aldığı ilk FIFA Kadınlar Dünya Kupası olma özelliğini taşıyor ve dünya çapında kadın futbolunun sürekli büyümesine tanıklık ediyor. Bununla birlikte, daha geniş bir katılımcı alanına geçiş sağlayan organizasyon, Erkeklere kıyasla Kadınlar için çok daha hızlı gerçekleştiği ifade edilmektedir. Kadın futbolunun yakın zamandaki gelişimi, dağıtılan fonların ve özellikle para ödüllerinin zaman içinde önemli ölçüde artmasıyla da kanıtlanıyor. Çin'deki 2007 şampiyonasına, katılan takımlar için para ödülü içeren başlangıç rakamı olan 5,8 milyon ABD doları olan ilk organizasyondu. O zamandan beri FIFA, milli takımları ve nihayetinde kulüpleri desteklemek için daha fazla fon (Hazırlık parası ve Kulüp Faydaları Programı) başlattı. FWWC'nin 2023 turnuvası, takımlar arasında 10,5 milyon ABD doları kazananlara olmak üzere toplam 110 milyon ABD dolarının para ödülü olarak dağıtılacağını ön görüyor. Bunun 6,2 milyon ABD doları oyunculara garanti ediliyor; 42,2 milyon ABD Doları daha Hazırlık parası şeklinde ve Kulüp Faydaları Programının bir parçası olarak tahsis edilmektedir. 2019’ da ki turnuva ile karşılaştırıldığında, bu, yine daha yüksek sayıda katılımcı ekip nedeniyle %200 gibi büyük bir artış anlamına geliyor. Ayrıca turnuvaya ilk kez katılan her oyuncuya en az 30 bin ABD doları ödül verileceği ifade edilmektedir. Turnuvanın hızlı büyümeye rağmen, erkekler ve kadınlar Dünya Kupası arasında eşit para ödülü elde etme hedefi hala uzak. Erkekler 2022 FIFA Dünya Kupası sırasında takımlar toplam 440 milyon ABD Doları para ödülü aldı ve bu miktar, kadın takımlarının aldığı miktarın dört katından fazladır ve 2026'dan itibaren 48 takıma genişletilmesiyle bu farkın daha da artması bekleniyor (4).

Wells Fargo ekonomistleri bir notta, "Turnuvaya girerken, 2 milyar kişinin maç izleyeceğini tahmin etmektedirler

Avustralya ve Yeni Zelanda'nın ev sahipliğinde düzenlenen dokuzuncu FIFA Kadınlar Dünya Kupası, Haziran ayı itibarıyla satılan bir milyondan fazla biletle turnuva, şimdiye kadarki en çok katılımlı tek başına kadın spor etkinliği olma yolunda ilerliyordu. Wells Fargo ekonomistleri bir notta, "Turnuvaya girerken, 2 milyar kişinin maç izleyeceğini tahmin etmektedirler. Bu tahminler doğruysa “bu yılki turnuva, izleyici sayısı açısından hem Yaz hem de Kış Olimpiyatlarını geride bırakabilir." FIFA, tüm platformlarda Fransa'da düzenlenen 2019 Kadınlar Dünya Kupası'nı yaklaşık 1,12 milyar izleyicinin izlediğini ifade etmişti. Rekor izlenme beklentilerine rağmen bu yıl yayın hakkı teklifleri düşük geldi. FIFA, yayıncıların başlangıçta bu yılki kadınlar turnuvası için sadece 1-10 milyon dolar teklif ederken, erkekler Dünya Kupası için 100 milyon dolar-200 milyon dolar teklif ettiğini ifade etmektedirler. FIFA'nın erkekler Dünya Kupası maçlarını yayınlama hakları için alınan 3 milyar dolarlık FIFA'ya kıyasla, kadınlar turnuvasının sonunda yaklaşık 300 milyon dolarlık yayın ücreti oluşturduğunu tahmin ettiğini vurguladı. Ekonomistler, dünya çapındaki profesyonel kadın futbolcuların, FIFA'ya göre, büyük ölçüde profesyonel olarak oynama fırsatlarının daha az olması nedeniyle, erkek futbolcuların yılda yaklaşık 60.000 Dolar kazanmasına kıyasla yılda ortalama yaklaşık 14.000 Dolar kazandığını ifade etmektedirler. Avustralya'da bilet satışları güçlüyken, FIFA geçen hafta Yeni Zelanda'daki satışların yavaş temposuyla ilgili endişeler arasında Auckland, Hamilton, Wellington ve Dunedin'deki oyunlar için 20.000 ücretsiz bilet vereceği vurgulanmaktadır (5).

Tüm dünyada gittikçe büyüyen kadın futbolu, bu büyümeden hak ettiği payı alamadığı gerçeği ile birlikte, futboldaki cinsiyet eşitsizliğinin ekonomik anlamda devam edeceğini göstermektedir.

(1).https://preview.mailerlite.io/emails/webview/378446/93494758764185128#ml-survey-link-31-5
(2).https://www.sportspromedia.com/insights/analysis/womens-sport-investment-trends-nwsl-bay-fc-seattle-storm-michelekang-private-equity/?zephr_sso_ott=ljnKv5
(3).https://ekospor.substack.com/p/monthly-newsletter-of-sports-economics-145
(4).https://www.linkedin.com/newsletters/football-benchmark-newsletter-7023586245956022272/
(5).https://www.xm.com/research/markets/allNews/reuters/the-economics-of-the-fifa-womens-world-cup-53591643